Βασισμένο σε μια ομιλία που έγινε σε μια συνάντηση του Παγκόσμιου Εργατικού Κόμματος(WWP) στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης, στις 27 Απριλίου 2021. Πηγή: Workers World
Με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας σε άνοδο, οι δυνάμεις του αμερικανικού ιμπεριαλισμού αρχίζουν να πανικοβάλλονται καθώς η παγκόσμια παλίρροια σταδιακά στρέφεται εναντίον τους. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας έχει φτάσει στο εκατοστό έτος του, εορτάζοντας την τεράστια πρόοδο που έχει σημειώσει το σοσιαλιστικό σύστημά του. Ταυτόχρονα, τα μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ έχουν παρουσιάσει μια μεγάλη άνοδο στην αντικινεζική ρητορική που στοχεύει να υποβαθμίσει τα επιτεύγματα του κινεζικού λαού και να εμφανίζει μια εικόνα της Κίνας που απλά δεν συνάδει με την πραγματικότητα. Μία από τις ψευδείς αφηγήσεις που κυκλοφορούν για την Κίνα είναι ότι η ίδια είναι μια «ιμπεριαλιστική» δύναμη, η οποία αναφέρεται τακτικά στις σχέσεις που έχει χτίσει η Κίνα εντός της Αφρικής.
Η Αφρική είναι μια ήπειρος εξαιρετικά πλούσια σε πόρους, αλλά δεν διαθέτει τις απαιτούμενες υποδομές για την εξόρυξη και την αξιοποίησή τους. Ως εκ τούτου, οι αφρικανικές κυβερνήσεις συχνά αναζητούν εξωτερική χρηματοδότηση για έργα υποδομής των χωρών τους.
Συνολικά, η Αφρική έχει εκκρεμή χρέη άνω των 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων και από αυτά, το 21% κατέχεται από την Κίνα, καθιστώντας τους τον μεγαλύτερο πιστωτή. (aiddata.org, 31 Μαρτίου)
Μεταξύ των ετών 2000 και 2019, η Κίνα παρείχε 153 δισεκατομμύρια δολάρια σε δανειακές δεσμεύσεις στην Αφρική, με κορυφαίες δανειακές δεσμεύσεις από την Αγκόλα, την Αιθιοπία, τη Ζάμπια και την Κένυα. (chinaafricaloandebt.bu.edu)
Αυτά τα κινεζικά δάνεια χρησιμοποιούνται κυρίως για τη χρηματοδότηση του χάσματος υποδομών της Αφρικής. Σε μια ήπειρο όπου πάνω από 600 εκατομμύρια Αφρικανοί δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα, το 40% των δανείων της Κίνας που καταβάλλονται για την παραγωγή και τη μετάδοση ενέργειας. Ένα άλλο 30% αφορούσε τον εκσυγχρονισμό της υποδομής μεταφορών της Αφρικής.
Σε ένα Φόρουμ Συνεργασίας Κίνας-Αφρικής του 2018 που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο με Αφρικανούς ηγέτες, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping δήλωσε, «Ακολουθούμε μια προσέγγιση των ‘πέντε όχι’ στις σχέσεις μας με την Αφρική: Καμία παρέμβαση στην επιδίωξη από τις αφρικανικές χώρες αναπτυξιακών δρόμων που να ανταποκρίνονται στις εθνικές τους συνθήκες· καμία παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις των αφρικανικών χωρών· δεν επιβάλλεται η βούλησή μας στις αφρικανικές χώρες・ καμία σύνδεση με πολιτικές δεσμεύσεις για παροχή βοήθειας στην Αφρική· και καμία επιδίωξη εγωιστικών πολιτικών οφελών σε επενδύσεις και χρηματοδότηση της συνεργασίας με την Αφρική.» (focac.org, Σεπτ. 3, 2018)
Αυτό που διατυπώνεται σε αυτήν την προσέγγιση διαφέρει πολύ από αυτό των ΗΠΑ και της Δύσης. Ωστόσο, παρά το γεγονός αυτό, η Κίνα παρουσιάζεται συνεχώς ως ιμπεριαλιστικό έθνος που εκμεταλλεύεται την Αφρική και τον λαό της.
Ψευδείς αφηγήσεις για την Κίνα
Οι πρακτικές δανεισμού της Κίνας συχνά βρίσκονται υπό έλεγχο, θεωρούμενες ως εκμετάλλευση των εθνών της Αφρικής. Όσον αφορά την αυξανόμενη παρουσία της Κίνας στην Αφρική, ο πρώην Νοτιοαφρικανός υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας, Rob Davies, δήλωσε, «μπορεί να είναι μόνο ένα καλό πράγμα. . . επειδή αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται πλέον να υπογράψουμε στη διακεκομμένη γραμμή ό,τι βρίσκεται κάτω από τη μύτη μας. . . . Τώρα έχουμε εναλλακτικές λύσεις προς όφελός μας.» (Financial Times, 24 Αυγούστου 2010)
Οι πρακτικές δανεισμού της Κίνας με την Αφρική έχουν αποδειχθεί επανειλημμένα ότι δεν είναι μόνο μη εκμεταλλευτηκές, αλλά και επωφελείς. Οι ερευνητές έχουν δείξει ότι «Δεν υπάρχουν στοιχεία για κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων αντί για πληρωμές δανείων στην Αφρική, ή πράγματι, οπουδήποτε μεταξύ των οφειλετών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες χρέους», σύμφωνα με το άρθρο της Deborah Bräutigan [στο The Diplomat]: «Κινεζική ελάφρυνση του χρέους: Πραγματικότητα και μυθοπλασία» (tinyurl.com/jmv6n7k)
Μεταξύ του 2000 και του 2018, η Κίνα είχε διαγράψει χρέος 9,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κούβας και πάνω από 20 αφρικανικών εθνών. (forbes.com, 29 Μαΐου 2019)
Μια άλλη διαδεδομένη ψευδής αφήγηση δηλώνει ότι οι κινεζικές εταιρείες στην Αφρική θα απασχολούν και θα ωφελούν αποκλειστικά Κινέζους εργάτες. Στην πραγματικότητα, «Οι έρευνες για την απασχόληση σε κινεζικά έργα στην Αφρική επανειλημμένα διαπιστώνουν ότι τα τρία τέταρτα ή περισσότερο των εργαζομένων είναι, στην πραγματικότητα, ντόπιοι». (Washington Post, 12 Απριλίου 2018)
Πέρα από τις πρακτικές απασχόλησης, η Κίνα έχει ηγηθεί της ακαδημαϊκής έρευνας για να βοηθήσει στη βελτίωση της συνολικής ευημερίας του αφρικανικού λαού. Η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών συμμετέχει ενεργά στην υποστήριξη ερευνητικών προγραμμάτων στην Αφρική, συμπεριλαμβανομένης της αγρονομικής έρευνας με στόχο τον τερματισμό των ελλείψεων τροφίμων. (Nature.com, 14 Μαΐου 2019)
Σύμφωνα με την ετήσια Παγκόσμια Έκθεση Παρακολούθησης της Εκπαίδευσης από τον Ιούνιο του 2020, η Κίνα επρόκειτο να προσφέρει 12.000 υποτροφίες σε Αφρικανούς φοιτητές το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, κυρίως για να στηρίξει τις σπουδές σε Κινεζικά πανεπιστήμια — αντιπροσωπεύοντας περισσότερες υποτροφίες από όλες τις ηγετικές Δυτικές κυβερνήσεις μαζί.
Ένα άλλο ψέμα είναι ότι η Κίνα κατηγορείται τακτικά για αρπαγή γης, μεγάλης κλίμακας αποκτηση γης για δικό της οικονομικό όφελος. Οι ερευνητές στο Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Πολιτική Τροφίμων «συνέλεξαν μια βάση δεδομένων με 57 περιπτώσεις όπου οι κινεζικές εταιρείες (ή η κυβέρνηση) εικάζεται ότι είχαν αποκτήσει ή διαπραγματευτεί μεγάλες (πάνω από 500 εκτάρια) ποσότητες αφρικανικής γης», η οποία δημοσιεύτηκε από το Πανεπιστήμιο John Hopkins Press.
«Αν όλες αυτές οι αναφορές στα μέσα ενημέρωσης ήταν πραγματικές ειδήσεις, θα ισοδυναμούσε με ένα πολύ ανησυχητικό σύνολο 6 εκατομμυρίων εκταρίων — το 1% του συνόλου των γεωργικών εκτάσεων στην Αφρική. Περάσαμε τρία χρόνια εντοπίζοντας κάθε υπόθεση. . . . Επιβεβαιώσαμε ότι σχεδόν το ένα τρίτο αυτών των ιστοριών. . . ήταν κυριολεκτικά ψευδείς. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, βρήκαμε πραγματικές κινεζικές επενδύσεις. Αλλά η συνολική ποσότητα γης που αποκτήθηκε πραγματικά από κινεζικές εταιρείες ήταν μόνο περίπου 240.000 εκτάρια: το 4% του ποσού που αναφέρθηκε.» (ifpri.org, Μάρτιος 2021)
Συνολικά, οι κινεζικές επενδύσεις συνδεόμενες με μη παρεμβατική πολιτική εξυπηρετούν τον στόχο τους για μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Αν και σε καμία περίπτωση τέλειες, οι κινεζικές επενδύσεις στις αφρικανικές χώρες τους παρέχουν εναλλακτική και αμοιβαία επωφελή χρηματοδότηση, η οποία βοηθά στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης για τους ανθρώπους αυτών των χωρών και επίσης αφαιρούν από τη Δύση την εκμετάλλευση στην οποία βασίστηκαν ιστορικά.
Πρέπει να κατανοήσουμε και να αναγνωρίσουμε ότι η σχέση μεταξύ Κίνας και Αφρικής είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη μεταξύ άλλων δυτικών εθνών και Αφρικής. Αν δεν γίνει αυτό, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να αναπαράγουμε επικίνδυνη αντικομμουνιστική ρητορική, την στιγμή που το να υπερασπιζόμαστε την Κίνα απέναντι σε αυτές τις επιθέσεις είναι υψίστης σημασίας.
guernicaeu.wordpress.com 