Προετοιμασία για την επόμενη πανδημία

Πηγή: Nature Medicine

Η πανδημία COVID-19 άνοιξε ένα παράθυρο ευκαιρίας για επανεξέταση του τρόπου με τον οποίο οι χώρες προετοιμάζονται για κρίσεις δημόσιας υγείας. Αυτό το παράθυρο δεν πρέπει να πάει χαμένο.

Έχει περάσει ένας χρόνος από τότε που η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας κήρυξε το COVID-19 παγκόσμια πανδημία στις 11 Μαρτίου 2020. Σχεδόν 100 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αρρωστήσει παγκοσμίως, περισσότεροι από 2 εκατομμύρια έχουν πεθάνει, και πολλοί επιζώντες βιώνουν συμπτώματα διαρκείας. Παρά τις προόδους στον εμβολιασμό και την κλινική αντιμετώπιση των ασθενών με COVID- 19, το τέλος της χειρότερης κρίσης της δημόσιας υγείας του αιώνα δεν είναι ακόμα ορατό. Σε αυτό το τεύχος, εγκαινιάζουμε μια ειδική εστίαση αφιερωμένη στην κατανόηση του μακροπρόθεσμου αντίκτυπου της πανδημίας του COVID-19 και στην έναρξη της εξερεύνησης των διδαγμάτων που μπορούν να αντληθούν από τα λάθη που γίνονται κατά την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης υγείας, προκειμένου να προετοιμαστούν για μελλοντικές κρίσεις.

Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας αυτού του ειδικού θέματος του Nature Medicine, επικοινωνήσαμε με πολλούς ειδικούς που συμμετείχαν στην απάντηση της πανδημίας COVID- 19, συμπεριλαμβανομένων ερευνητών που συνέβαλαν σε σπερματική έρευνα που επέτρεψε την κατανόηση της βιολογίας του SARS-CoV- 2, της ανοσολογικής απάντησης του ξενιστή στον ιό και του τρόπου με τον οποίο εκδηλώνεται κλινικά το COVID- 119, για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα του ιού, στις θεραπευτικές προσεγγίσεις και την ανάπτυξη εμβολίων. Μιλήσαμε επίσης με επιδημιολόγους, ειδικούς σε θέματα δημόσιας υγείας, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ερευνητές, το έργο των οποίων επικεντρώνεται στην ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας, τη διακυβέρνηση και την εφαρμογή των πολιτικών υγείας. Από αυτές τις συζητήσεις—που βρίσκονται σε κομμάτια που δημοσιεύτηκαν σε αυτό το τεύχος και άλλες που θα εμφανιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στις σελίδες μας—προέκυψαν μερικά κοινά θέματα.

Από τη μία πλευρά, υπάρχει μια αίσθηση επιστημονικής επιτυχίας και ότι η παγκόσμια ερευνητική κοινότητα έχει συλλογικά ανταποκριθεί στην πρόκληση που επιβάλλει η πανδημία. Σε καμία άλλη στιγμή στην ιστορία της επιστήμης δεν έχουν παραχθεί τόσες πολλές πληροφορίες, έχουν μοιραστεί και έχουν αναπτυχθεί τόσο γρήγορα για να αντιμετωπίσουν μια απειλή για την ανθρωπότητα. Από την άλλη πλευρά, είναι η συνειδητοποίηση ότι καμία έρευνα και επιστημονική ανάπτυξη δεν μπορεί να αντισταθμίσει την αναποτελεσματική ηγεσία και την έλλειψη συντονισμού εντός των κυβερνήσεων και τη διεθνή συνεργασία μεταξύ των χωρών. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, η κρίση του COVID-19 υπήρξε αποτυχία διακυβέρνησης.

Υπάρχει μια σαφής αίσθηση ότι η προετοιμασία για την επόμενη πανδημία θα απαιτήσει να σκύψουμε σε αυτές τις αποτυχίες, να κατανοήσουμε τι πήγε στραβά και να προσπαθήσουμε για τη βελτίωση της δομής της διακυβέρνησης στον τομέα της υγειονομικής ασφάλειας, όπως έθιξε ο John Nkengasong.

Η υπέρβαση του θεσμικού εφησυχασμού είναι επίσης κρίσιμη για την ανάπτυξη μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής ετοιμότητας για πανδημία, η οποία θα καθοδηγείται από επιστημονικά στοιχεία και την εκπαίδευση του πληθυσμού και θα αγωνίζεται για την ασφάλεια της υγείας, όπως υποστήριξε η πρώην Γενική Διευθύντρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας Margaret Chan. Είναι ένα τραγικό μάθημα της πανδημίας του COVID-19 ότι ο αριθμός των θανάτων του ενισχύεται από μυριάδες υποκείμενες κοινές συνθήκες υγείας που είναι ολοένα και πιο διαδεδομένες στον γενικό πληθυσμό, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και η υπέρταση. Η αύξηση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας μέσω καθολικών πολιτικών υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να βελτιώσει τη συνολική υγεία των πληθυσμών και μπορεί να μειώσει το βάρος των θανάτων σε μελλοντικές εστίες.

Η επίτευξη καθολικής υγειονομικής περίθαλψης δεν είναι χωρίς τις προκλήσεις της, αλλά είναι δυνατή, και ο Ole Norheim και οι συνάδελφοι σχεδιάζουν έναν χάρτη του πώς μπορούν να αναπτυχθούν πακέτα βασικών υπηρεσιών υγείας σε περιβάλλοντα με περιορισμούς πόρων, αξιοποιώντας την εμπειρία τους στην ανάπτυξη τέτοιων πακέτων στην Αιθιοπία. Ο Paul Spiegel περιγράφει περαιτέρω τις προκλήσεις της αντιμετώπισης μιας πανδημίας σε ανθρωπιστικά περιβάλλοντα, και ο Devi Sridhar και οι συνάδελφοί του συνοψίζουν την τρέχουσα κατάσταση στην παγκόσμια διακυβέρνηση στον τομέα της υγείας κατά το πρώτο έτος της πανδημίας, με γνώμονα τα διδάγματα για το μέλλον. Ο Madhukar Pai και οι συνάδελφοί του καταπιάνονται με ένα συχνά παραγνωρισμένο θέμα, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην ανταπόκριση της δημόσιας υγείας κατά τη διάρκεια της τρέχουσας πανδημίας: το πρόβλημα της περιορισμένης ικανότητας για διαγνωστικούς ελέγχους και την ανάγκη δημιουργίας μιας καλύτερης δομής για τους ελέγχους ως μέρος των στρατηγικών ετοιμότητας για πανδημίες.

Η αποτυχία της διακυβέρνησης εκδηλώθηκε επίσης μέσω της διάδοσης παραπληροφόρησης και δυσπιστίας στους επαγγελματίες της επιστήμης και της υγείας και της επακόλουθης έλλειψης συμμόρφωσης με τα μέτρα δημόσιας υγείας που μπορούν να σώσουν ζωές και να περιορίσουν την πανδημία. Η Elizabeth Higgs και οι συνάδελφοί της παρουσιάζουν μια επισκόπηση των ορθών πρακτικών που ενισχύουν τη δημόσια συμμετοχή στην έρευνα και την ιατρική κατά τη διάρκεια μιας συνεχιζόμενης κρίσης δημόσιας υγείας. Ο Imran Ahmed συζητά τις προκλήσεις της αντιμετώπισης της αυξανόμενης αντίστασης στον εμβολιασμό και την ανάγκη κατανόησης του τι κρύβεται πίσω από τη βιομηχανία παραπληροφόρησης. Η σημασία της απόκτησης αξιόπιστων πληροφοριών κατά τη διάρκεια μιας συνεχιζόμενης κρίσης δημόσιας υγείας και ο τρόπος με τον οποίο αυτά τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη τροφοδοτηση και την κατασκευή μοντέλων που θα βοηθήσουν στην κατανόηση των βασικών παθογόνων, επιδημιολογικών, κλινικών και κοινωνικο-συμπεριφορικών χαρακτηριστικών μιας συνεχιζόμενης επιδημίας καλύπτονται από μια προοπτική του Joseph Wu και των συναδέλφων του. Μιλώντας για πρόβλεψη μελλοντικών απειλών, ο Mike May μίλησε με αρκετούς ειδικούς λοιμωδών ασθενειών για το τι θα μπορούσαν να είναι οι μεγαλύτερες μικροβιακές απειλές του αύριο. Και ο Ralph Baric και η Rita Meganck  παρουσιάζουν μια επισκόπηση του αγωγού ανάπτυξης φαρμάκων για νέους μολυσματικούς παράγοντες, και την ανάγκη για νέο όραμα, αποκλειστική χρηματοδότηση και ιδιωτικά, ομοσπονδιακά και ακαδημαϊκά μοντέλα συνεργασίας.

Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο η πανδημία επηρέασε την κοινότητα των ερευνητών, των κλινικών και των επαγγελματιών του τομέα της υγείας, ζητήσαμε από τους αναγνώστες μας να μοιραστούν μαζί μας τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποίησαν την τέχνη για να τεκμηριώσουν τις εμπειρίες τους κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους και να αντιμετωπίσουν τις αβεβαιότητες που επέβαλε η πανδημία. Λάβαμε πολύ περισσότερες προτάσεις στο Twitter και δεν θα μπορούσαμε ποτέ να τις συμπεριλάβουμε σε ένα μόνο τεύχος, και μια επιλογή, που επιλέχθηκε από την ομάδα του Nature Medicine, παρουσιάζεται σε ένα ειδικό χαρακτηριστικό και στο εξώφυλλο αυτού του τεύχους του περιοδικού.

Ο κόσμος εξακολουθεί να βρίσκεται εν μέσω κρίσης, και θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι είναι πολύ νωρίς για να ξεκινήσει να μιλάει για προετοιμασία για μελλοντικές πανδημίες. Διαφωνούμε, πιστεύουμε ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να μιλήσουμε για το μέλλον και για τις αλλαγές που πρέπει να συμβούν για τη βελτίωση της παγκόσμιας ικανότητας αντιμετώπισης κρίσεων υγείας αυτού του μεγέθους. Η εμπειρία από το πρόσφατο παρελθόν έχει επανειλημμένα δείξει ότι οι πόροι, η χρηματοδότηση και το πολιτικό κεφάλαιο τείνουν να συγκρατούνται, μετά από ένα ξέσπασμα. Ο πραγματικός αντίκτυπος της COVID- 19, ωστόσο, τόσο από άποψη υγείας όσο και από οικονομική άποψη, είναι πιθανό να ξεπεράσει τη διάρκεια της οξείας φάσης της πανδημίας, ανοίγοντας ένα παράθυρο ευκαιρίας για διαρκή αλλαγή, ενώ ο ιός βρίσκεται ακόμα στο μυαλό των ανθρώπων. Αυτό το παράθυρο ευκαιρίας δεν πρέπει να χαθεί.