Βολιβία: Οι συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και παραστρατιωτικών που υποστηρίζονται από την αμερικανοκίνητη πραξικοπηματική κυβέρνηση, γίνονται όλο και πιο βίαιες

Ο Alan MacLeod είναι αρθρογράφος για το MintPress News. Μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού του το 2017, δημοσίευσε δύο βιβλία: Bad News From Venezuela: Twenty Years of Fake News and Misreporting και Propaganda in the Information Age: Still Manufacturing Consent. Έχει επίσης συμβάλει στα  Fairness and Accuracy in ReportingThe GuardianSalonThe GrayzoneJacobin MagazineCommon DreamsAmerican Herald Tribune και The Canary.

Η Βολιβία οδεύει προς μια αναμέτρηση μεταξύ της κυβέρνησης και του λαού μετά από σχεδόν δύο εβδομάδες συνεχών, πανεθνικών διαδηλώσεων που έχουν παραλύσει τη χώρα. Οι διαδηλώσεις έχουν αυξηθεί μέρα με τη μέρα αφού η κυβέρνηση που ήρθε στην εξουσία με ένα πραξικόπημα υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ τον περασμένο Νοέμβριο, ανέβαλε τις εκλογές για τρίτη φορά. Ο Ollie Vargas, δημοσιογράφος που ήταν μάρτυρας των γεγονότων από πρώτο χέρι, μοιράστηκε τις εμπειρίες του με το MintPress:

Βρισκόμαστε στην ημέρα 12 της εξέγερσης της Βολιβίας και της γενικής απεργίας που εξήγγειλαν τα συνδικάτα, και η κρίση έχει φτάσει σε σημείο βρασμού. Όλη η χώρα έχει παραλύσει. Οι βασικοί δρόμοι της χώρας έχουν αποκλειστεί από ανθρώπους που ορθώνουν οδοφράγματα. Επομένως, εξαρτάται από την κυβέρνηση να αποφασίσει εάν επιθυμεί μια ειρηνική οδό εξόδου, η οποία θα διεξαχθεί μέσω εκλογών το συντομότερο δυνατόν, με εγγυήσεις για τον τερματισμό των διώξεων κατά της αριστεράς και του Κινήματος προς το Σοσιαλιστικό Κόμμα (MAS), ή εάν πρόκειται να ακολουθήσουν την οδό περισσότερων συγκρούσεων απορρίπτοντας αυτό, οπότε το κίνημα θα αρχίσει να ζητά την ανατροπή της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση θα πρέπει τότε να αρχίσει να επιτίθεται στους διαδηλωτές, σαν να είναι βασικά μια στρατιωτική εισβολή στη χώρα, καθώς αυτό συμβαίνει σε κάθε περιοχή της Βολιβίας».

Δυστυχώς, πολλοί παρατηρητές προβλέπουν ότι η πραξικοπηματική κυβέρνηση, υπό την ηγεσία της Jeanine Añez, θα επιλέξει το τελευταίο. Το MintPress μίλησε επίσης με τον Benjamin Dangl, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Βερμόντ και συγγραφέα του βιβλίου, «Η εξέγερση των πεντακοσίων χρόνων: «Η κυβέρνηση και οι δεξιοί και παραστρατιωτικοί σύμμαχοί της στους δρόμους απαντούν στα νόμιμα αιτήματα των διαδηλωτών με ρατσιστική βία και απειλές», ανέφερε.

Από τον περασμένο Νοέμβριο, η κυβέρνηση Áñez έχει διαπράξει σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σφαγές κατά πολιτικών αντιπάλων και διαδηλωτών. Ο τρέχων χειρισμός των διαδηλώσεων δείχνει ότι δεν ενδιαφέρεται για μια ειρηνική λύση στην κρίση που έχει δημιουργήσει».

Στα τέλη του προηγούμενου μήνα, η κυβέρνηση ανέβαλε τις εκλογές για τρίτη φορά, μεταφέροντάς τες πίσω στις 18 Οκτωβρίου. Η δικαιολογία της ήταν η ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης της υγείας στη χώρα λόγω της πανδημίας του COVID- 19. Έχει επίσης ακυρώσει το σχολείο για τα δύο εκατομμύρια παιδιά της χώρας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διεξαγωγή εκλογών θα ήταν πράγματι επικίνδυνη επί του παρόντος. Αλλά πολλοί στη Βολιβία ένιωσαν ότι η κίνηση ήταν σημάδι ότι η αυτοανακηρυχθείσα «προσωρινή κυβέρνηση» δεν είχε καμία πρόθεση να εγκαταλείψει ποτέ την εξουσία.

Σε απάντηση, οι συνδικαλιστικοί φορείς εξήγγειλαν γενική απεργία, και μετά από 12 ημέρες διαμαρτυρίας που έχουν κλείσει τη χώρα μέσα από μια σειρά οδοφραγμάτων, το κίνημα έγινε πιο τολμηρό, ζητώντας να σταματήσει η κυριαρχία της Añez. Ο Dangl σημείωσε ότι η μέθοδος διαμαρτυρίας είναι κοινή στη Βολιβία, η οποία χρησιμοποιήθηκε εκτενώς από τους ανθρώπους κατά τη διάρκεια των Πολέμων Νερού και Αερίου στις αρχές της δεκαετίας του 2000 κατά της ιδιωτικοποίησης της οικονομίας.

«Ο αυξανόμενος αριθμός διαδηλωτών που συμμετέχουν σε οδοφράγματα σε ολόκληρη τη Βολιβία μιλούν για μια μακρά παράδοση οδοφραγμάτων ως μορφή διαμαρτυρίας στη χώρα. Τα βολιβιανά οδοφράγματα έχουν ανατρέψει δικτατορίες και έχουν διώξει μερικές από τις πιο ισχυρές εταιρείες και τραπεζικά ιδρύματα στον κόσμο. Τώρα αντιμετωπίζουν την καταπιεστική και αντιδημοκρατική κυβέρνηση Áñez. Οι διαδηλώσεις αντικατοπτρίζουν την ευρεία απόρριψη της Áñez, και υπερβαίνει τη βάση του MAS και τους στενούς υποστηρικτές του Morales, δείχνοντας προς μια μαζική εξέγερση των λαϊκών στρωμάτων.»

«Τα οδοφράγματα στη Βολιβία καθιστούν αδύνατο για τους αξιωματούχους πραξικοπήματος να διαφύγουν από τη στεριά, είπε ο Βάργκας. «Εάν τα κοινωνικά κινήματα πεικυκλώνουν τα αεροδρόμια, τότε οι Añez/Murillo [υπουργός Εσωτερικών] ενδέχεται να μην καταφέρουν να φτάσει στο Μαϊάμι. Το προεδρικό ελικόπτερο μπορεί να διανύσει μόνο μικρές αποστάσεις».

Η κυβέρνηση αισθανόμενη τη θερμότητα, μετατρέπει όλο και περισσότερο σε βία ως απάντηση. Ξεκίνησε με την αποστολή αεροπλάνων με χαμηλές πτήσεις πάνω από τις διαδηλώσεις για εκφοβισμό, προσομοιώνοντας την επίθεση εναντίον τους όπως έκαναν κατά τη διάρκεια των σφαγών του Νοεμβρίου. Ο ίδιος ο Μουρίλο εμφανίστηκε στο CNN, υποστηρίζοντας ότι το να πυροβολούν τους διαδηλωτές είναι «πολιτικά σωστό πράγμα.» Ακροδεξιοί παραστρατιωτικοί άρχισαν να κάνουν ακριβώς αυτό, πυροβολώντας και τραυματίζοντας τους εχθρούς τους.

Ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Fernando Lopez, εξέφρασε την υποστήριξή του και την ευγνωμοσύνη του προς τη χριστιανική-φασιστική ομάδα Unión Juvenil Cruceñista, η οποία πραγματοποίησε πολλές από τις επιθέσεις. «Ξέρουν τι να κάνουν…πρέπει να στείλουν ένα μήνυμα», ανέφερε στον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό Bolivia TV.

Ο εκδιωγμένος πρόεδρος Evo Morales προειδοποίησε ότι η κυβέρνηση Añez σχεδιάζει ένα δεύτερο πραξικόπημα, για τη δημιουργία μιας στρατιωτικής-πολιτικής χούντας, σε αντίθεση με τα φασιστικά καθεστώτα που κυριαρχούσαν σε πολλά νοτιοαμερικανικά έθνη τον 20ο αιώνα.

Η εξέγερση και η αντίδραση της κυβέρνησης σε αυτήν δεν έχουν λάβει ιδιαίτερη προσοχή από τον δυτικό Τύπο, ο οποίος υποστήριξε σθεναρά το πραξικόπημα του Νοεμβρίου. Όταν συζητήθηκαν καθόλου, τα μέσα ενημέρωσης περιέγραψαν τους παραστρατιωτικούς που εκτελούν κυβερνητικές εντολές απλά ως «οπλισμένους πολίτες» και όχι ως βασικό μέρος του μηχανισμού της καταπίεσης.

Με την κυβέρνηση να αισθάνεται τη θερμότητα, έχει μετατραπεί όλο και περισσότερο σε βία ως απάντηση. Ξεκίνησε με την αποστολή αεροπλάνων με χαμηλές πτήσεις πάνω από τις διαδηλώσεις για να τους εκφοβίσει, προσομοιώνοντας την επίθεση εναντίον τους όπως έκαναν κατά τη διάρκεια των σφαγών του Νοεμβρίου. Ο ίδιος ο Μουρίλο εμφανίστηκε στο CNN, υποστηρίζοντας ότι το να πυροβολούν τους διαδηλωτές είναι «πολιτικά σωστό πράγμα.» Ακροδεξιοί παραστρατιωτικοί άρχισαν να κάνουν ακριβώς αυτό, πυροβολώντας και τραυματίζοντας τους εχθρούς τους. Ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Fernando Lopez, εξέφρασε την υποστήριξή του και την ευγνωμοσύνη του προς τη χριστιανική-φασιστική ομάδα Unión Juvenil Cruceñista, η οποία πραγματοποίησε πολλές από τις επιθέσεις. «Ξέρουν τι να κάνουν…πρέπει να στείλουν ένα μήνυμα», ανέφερε στον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό Bolivia TV.

Ο εκδιωγμένος πρόεδρος Evo Morales προειδοποίησε ότι η κυβέρνηση Añez σχεδιάζει ένα δεύτερο πραξικόπημα, για τη δημιουργία μιας στρατιωτικής-πολιτικής χούντας, σε αντίθεση με τα φασιστικά καθεστώτα που κυριαρχούσαν σε πολλά νοτιοαμερικανικά έθνη τον 20ο αιώνα.

Η εξέγερση και η αντίδραση της κυβέρνησης δεν έχουν λάβει ιδιαίτερη προσοχή από τον δυτικό Τύπο, ο οποίος υποστήριξε σθεναρά το πραξικόπημα του Νοεμβρίου. Τα μέσα ενημέρωσης περιέγραψαν τους παραστρατιωτικούς που εκτελούν κυβερνητικές εντολές απλά ως «οπλισμένους πολίτες» και όχι ως βασικό μέρος του μηχανισμού της καταστολής.

Ακόμα και αν οι εκκλήσεις για την παραίτησή τους έχουν φτάσει σε ορμή, η ίδια η κυβέρνηση ξεπερνά τα όρια. Την προηγούμενη εβδομάδα, ανακοίνωσε ότι θα κατηγορήσει τον Μοράλες και πλήθος ηγετών του MAS, συμπεριλαμβανομένου του Luis Arce (προεδρικού υποψηφίου του κόμματος στις πολυαναμενόμενες εκλογές), για απόπειρα γενοκτονίας, με την αιτιολογία ότι οι διαδηλωτές σταμάτησαν ασθενοφόρα και οχήματα που περιείχαν ιατρικό εξοπλισμό έκτακτης ανάγκης να φτάσουν στους προορισμούς τους.

«Αυτό που γίνεται είναι ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», δήλωσε ο Μουρίλο σε συνέντευξη Τύπου στην πόλη Κοτσαμπάμπα. Τα φιλικά προς τις διαδηλώσεις μέσα ενημέρωσης, όπως το Kawsachun Coca, αμφισβητούν έντονα τον ισχυρισμό αυτό, και δημοσιεύουν υλικό από διαδηλωτές που απομακρύνουν τα οδοφράγματα και βοηθούν τα ασθενοφόρα να περάσουν.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Arce είναι, σε μεγάλο βαθμό προπορεύεται με το 42% του κόσμου να σκοπεύει να τον ψηφίσει. Αντιθέτως, η Añez πιθανότατα να συγκεντρώσει μόνο 13% υποστήριξη στον πρώτο γύρο ψηφοφορίας. Έτσι, το MAS θα κέρδιζε ακόμα μεγαλύτερη νίκη από ό,τι στις εκλογές του Οκτωβρίου πέρυσι.

Η Añez ανέλαβε την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα το Νοέμβριο, μόλις τρεις εβδομάδες μετά τη νίκη του Morales στις εκλογές. Μια ακραία συντηρητική Χριστιανός, το κόμμα της οποίας έλαβε μόνο το 4% των ψήφων. Η Añez, η οποία επιλέχθηκε από το στρατό, έφτασε στο προεδρικό μέγαρο στη Λα Παζ κρατώντας μια υπερμεγέθη βίβλο και δηλώνοντας ότι ο Χριστός επέστρεφε στην κυβέρνηση. Μια σχετικά άγνωστη γερουσιαστής πριν το πραξικόπημα, πυροδότησε διαμάχη όταν ισχυρίστηκε ότι ο γηγενής πληθυσμός της Βολιβίας, ο οποίος σύμφωνα με δημοσκοπήσεις αποτελεί μεγάλη πλειονότητα της χώρας, ήταν «Σατανικός.» Οι δυνάμεις ασφαλείας που ήταν πιστές στην Añez αφαίρεσαν και έκαψαν δημόσια τις σημαίες των αυτοχθόνων(Wiphala) από τις στολές τους, μια συμβολική χειρονομία που δείχνει τη δέσμευσή τους για την αποκατάσταση ενός λευκού υπερκράτους.

Η κυβέρνηση Añez έχει περάσει τους επόμενους εννέα μήνες φιμώνοντας τη διαφωνία, διεξάγοντας αυτό που ο ίδιος ο Murillo αποκάλεσε «κυνήγι» εναντίον των πολιτικών αντιπάλων. Αυτό περιελάμβανε ξένα και εναλλακτικά ΜΜΕ, τα οποία έβγαιναν τον αέρα, με δημοσιογράφους να δέχονται επιθέσεις, να συλλαμβάνονται ή να δολοφονούνται. «Πνίγουν τους Βολιβιανούς στο αίμα», δήλωσε ο ανατραπείς αντιπρόεδρος Álvaro García Linera από το Μεξικό, όπου του χορηγήθηκε άσυλο.

Ο Μουρίλο παρουσίασε επίσης μια νέα μασκοφόρο, μαύρη και ένοπλη «αντιτρομοκρατική» ομάδα με στόχο «αλλοδαπούς» — που θεωρείται ως άμεση απειλή για ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Αργεντινής που ερευνά τη δολοφονία δημοσιογράφου. «Συνιστούμε σε αυτούς τους αλλοδαπούς που καταφθάνουν…να είναι προσεκτικοί», είπε, «Σας κοιτάμε. Σας ακολουθούμε», προειδοποιώντας τους ότι θα υπάρξει «μηδενική ανοχή» για οποιαδήποτε «τρομοκρατία» ή «καταστροφή» .

«Στην πρώτη προβοκάτσια που πραγματοποιούν, προσπαθώντας να διαπράξουν τρομοκρατία και καταστροφή, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την αστυνομία», πρόσθεσε.

Η υποτιθέμενη «προσωρινή» κυβέρνηση συνέχισε επίσης μια πορεία ιδιωτικοποίησης, επαναπροσανατολίζοντας την εξωτερική πολιτική της χώρας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, απομακρύνοντας της από διεθνείς συνθήκες.

Η κυβέρνηση απολαμβάνει την ακλόνητη στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών και του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών που εδρεύει στην Ουάσινγκτον. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο «συνεχάρη» την Añez για το πραξικόπημα, λέγοντας πως «οδηγεί το έθνος της σε αυτή τη δημοκρατική μετάβαση.»

Ακολούθησε το παράδειγμά του ο κυρίαρχος Τύπος. Η συντακτική επιτροπή της Wall Street Journal χαρακτήρισε το πραξικόπημα «δημοκρατικό ξέσπασμα στη Βολιβία.» Η επιτροπή των New York Times ανακουφίστηκε από το γεγονός ότι ο «ολοένα και πιο δικτατορικός» Μοράλες «παραιτήθηκε.» Εν τω μεταξύ, η Washington Post είπε στους αναγνώστες της ότι, «δεν υπάρχει αμφιβολία ποιος τελικά ευθύνεται για το χάος: ο πρόσφατα παραιτούμενος πρόεδρος Έβο Μοράλες».

Υπήρξε ευρεία αλλά σχετικά αποδιοργανωμένη αντίθεση στο πραξικόπημα εκείνη την εποχή, με πολλούς από τους ηγέτες της MAS να φυλακίζονται ή να φεύγουν στο εξωτερικό για να ξεφύγουν από τη σύλληψη, και η νέα κυβέρνηση κατάφερε να καταστείλει αποτελεσματικά τη διαφωνία. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, η αντιπολίτευση έγινε πιο έντονη, ειδικά καθώς ο Añez αποδείχτηκε ανίκανη να σταματήσει την πανδημία του COVID-19 που εξαπλώνεται στη χώρα.

Όταν ρωτήθηκε τι πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι στο εξωτερικό, ο Βάργκας απάντησε, «Το μήνυμα από τους ανθρώπους εδώ θα ήταν ότι θέλουν η διεθνής κοινότητα και οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να πιέσουν την κυβέρνηση να τερματίσει τις παραστρατιωτικές επιθέσεις και να δεχτεί έναν ειρηνικό τρόπο για να φύγουν από την εξουσία, και αυτό είναι μέσω εκλογών. Εάν η κυβέρνηση αρνηθεί κάτι τέτοιο, τότε ωθεί τη χώρα σε περισσότερη βία».

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Twitter

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Twitter. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s